پدیده(اثر) دوپلر
اثر دوپلر عبارت است از تغییر فرکانس موج مشاهده شده در نتیجه حرکت نسبی بین چشمه موج و ناظر. شاید شما هم زمانی که در کنار جاده قرار گرفته اید، متوجه زیاد و کم شدن صدای اتومبیلی ، به ترتیب با نزدیک و دور شدن آن به خود ، شده‌اید. کم و زیاد شدن صدای اتومبیل همان اثر دوپلر حاصل از حرکت نسبی اتومبیل نسبت به شمایی است که در کنار جاده ایستاده اید. (افراد پلیس بکمک همین پدیده به اندازه گیری سرعت اتومبیل ها می پردازند)
تغییر بسامد(فرکانس) برای تمام انواع امواج ، از جمله فیزیک امواج آب ، امواج فشار یا صوت و نور روی می‌دهد.تغییر بسامد یا فرکانس از لحاظ طیفی برابر است با تغییر منطقه طیفی که جسم در آن دارای تابش است.اگر جسم از مادور شود گفته می شود که طیف ونور آن به سمت قرمز طیف وهرگاه به مانزدیک شود گفته می شود که طیف و نور آن به سمت آبی طیف منتقل شده است.بررسی انبساط عالم از طریق اندازه گیری مقدار انتقال به قرمز اجرام بسیار دور دست به کمک همین پدیده امکانپذیر شده است.بررسی ستاره های دوتایی بررسی حرکات خورشید وبسیاری موارد دیگر از کاربردهای این پدیده هستند.
این پدیده ابتدا توسط ریاضیدان و فیزیکدان اتریشی ، یوهان کریستیان دوپلر ، که در وین و پراگ کار می کرد، توصیف و تحلیل شد. دوپلر در سال 1842 ، در مقاله ای با عنوان «درباره نور رنگی ستاره‌های دوتایی و بعضی ستاره های دیگر آسمان» فرمول صحیح حرکت چشم یا ناظر را در امتداد خط واصل آنها بدست آورد.نخستین تحقیق تجربی اثر صوتی دوپلر در سال 1845 توسط بویر بالوت در اوترخت صورت گرفت. اولین تایید آزمایشگاهی اثر اپتیکی را بلو پالسکی ، با ابداع اسبابی ابتکاری با آینه‌های چندگانه چرخان ، بدست آورد.
برای کسب اطلاعات بیشتر به زبان فارسی به سایتهای زیر مراجعه نمایید:
http://www.ngdir.ir/SiteLinks/Kids/html/zamin-mafahim_fr_asare%20dopler.htm
http://cph-theory.persiangig.com/C770-dooplercph.htm
برای کسب اطلاعات بیشتر به زبان انگلیسی به سایت زیر مراجعه نمایید: