مرکز اخترشناسی ابن صلاح همدانی وابسته به معاونت فرهنگی اجتماعی شهرداری همدان ، دارای زیربنای 686 متر مربع و در دو طبقه طراحی گردیده و به علت دارا بودن گنبد، سالن اجتماعات، آسمان نما و کتابخانه تخصصی بزرگترین رصدخانه در غرب کشور محسوب می گردد.
امکانات پژوهشی مرکز اخترشناسی شامل دو دستگاه تلسکوپ 8 و 6 اینچی (مدل کسگرین و مدل نیوتنی)، یک دستگاه آسمان نما ، گنبد با قابلیت کنترل از راه دور ، دستگاه های Sky Sensor (جستجوگر آسمان) و CCD (دوربین مخصوص عکس برداری از اجرام سماوی) ، فیلترهای رصدی ویژه، امکانات سمعی و بصری، سالن کنفرانس با گنجایش حدود یکصد نفر، کارگاه و تاریکخانه می باشد.
محل احداث رصدخانه بر بلندای یکی از تپه های مشرف به شهر همدان موسوم به تپه حاج عنایت انتخاب گردید. مکانی دور از مزاحمت نور و تردد شهری و از سوی دیگر، نزدیک به شهر از بابت دسترسی سریع علاقمندان. ساختمان رصدخانه از نظر فیزیکی و شکل ظاهری طوری بنا گردید که از نقاط مختلف شهر قابل رؤیت بوده و مشتاقان را به خود جذب می نماید. این مرکز فعالیت خود را از 20 اسفند 1382 آغاز نمود.
آدرس سایت این مرکز: http://www.ebnesalah.ir/main.asp
ابن صلاح همدانی کیست:
ابوالفتوح احمدبن محمدبن سری نجم الدین همدانی مشهور به ابن صلاح در نیمه اول قرن ششم در شهر همدان و در خانواده‍ای بزرگ و اهل فرهنگ دیده به جهان گشود. در اوایل جوانی به شوق فراگیری دانش عصر خود به سوی بغداد رهسپار شد و در آنجا نزد دانشمندی به نام ابوالحکم مغربی که ریاضیدان ، شاعر ، مدرس طب و رئیس بیمارستان نظامی بود شاگردی کرد تا به جایی رسید که آثار متعددی تالیف نمود و شهرتی به دست آورد.
از ابن صلاح آثار متعددی در زمینه نجوم ، ریاضیات ، پزشکی و منطق بر جا مانده است که به صورت نسخ خطی در مراکز علمی و کتابخانه های مختلف ایران و دنیا نگهداری می شود.
از این آثار می توان به کتابها و رساله های زیر اشاره نمود:
- رساله نجومی در باره تسطیح کروی و شبکه بندی اسطرلاب ها
- رساله هایی بر نقد و تفسیر مجسطی بطلمیوس
-نقد و بررسی ایرادات دیگران بر کتاب اصول اقلیدس
- مجموعه مبسوطه در زمینه پزشکی
- رساله ی قیاس در منطق
چراغ عمر ابن صلاح در 548 هجری (مقارن 1153 میلادی) خاموش شد و او را در گورستان صوفیان در حومه دمشق به خاک سپردند.
منبع:آسمان تفتان (نویسنده:بهنام کتبی)
واژه مرتبط: رصدخانه ملی ایران -رصدخانه ابوریحان بیرونی- رصدخانه کاشان- رصدخانه زعفرانیه - رصدخانه مهر-رصدخانه خواجه نصیر الدین طوسی