نام یکی از صورتهای فلکی تابستانی که بسیار تحت تاثیر درخشندگی ستاره پرنورش ستاره نسر واقع است.ستاره متغییر بتا شلیاقی که سر دسته ستارگانی متغییر با همین نام است،ستاره چهارتایی اپسیلون و سحابی سیاره ایM57 در این صورت فلکی از مهمترین اجرام این صورت فلکی هستند.
لیر ( نام لاتین صورت فلکی رومیان قدیم ) که یکی از قدیمی ترین آلات موسیقی تاریخ بشریت است ، برابر افسانه ها توسط خداوند " هرمس " ( hermes ) اختراع شد و ماجرای آواز خوان بزرگ " اورفئوس " ( Orpheus ) را به خاطر می آورد . همسر " اورفئوس " که " اویریدیکه " ( eurydike ) نام داشت توسط ماری گزیده شد و بدرود حیات گفت و می بایست به قلمرو زیر زمینی مردگان می رفت . اورفوس که دل شکسته و تسلی ناپذیر بود وارد جهان زیرین شد تا همسرش را باز گرداند . او چنان زیبا و دلنواز لیر می نواخت که حتی نگهبانان خشمگین قلمرو مردگان را نیز محسور کرد .
بالاخره " اویریدیکه "اجازه یافت به زمین ، به جهان زندگان ، باز گردد . به هر حال اورفئوس اجازه نداشت در راه بازگشت به زمین پشت سر خود و به سوی همسرش نگاه کند . هنگامی که او این کار را کرد ، " اویردیکه " برای همیشه ناپدید شد و اورفئوس را با سازش تنها گذاشت .
باز هم افسانه های زیادی وجود دارد که انسان را به یاد ساز زهی لیر می اندازد . مثلا"می گویند این ساز زندگی شاعر و آواز خوان بزرگ " آریون " ( arion ) را نجات داده است . یک بار هنگامی که اوقصد داشت از سفری که برای اجرای موسیقی انجام داده بود به یونان سفر کند ، خدمه نادرست و غارتگر کشتی متوجه شدند که او پول زیادی به همراه خود دارد و می خواستند دست و پای او را ببندند و او را غارت کنند . موسیقی دان خواهش کرد به او اجازه دهند یک بار دیگر سازش را کوک بکند و بنوازد . او چنان آهنگ زیبایی اجرا کرد که جانوران دریایی زیادی را به دور کشتی جمع کرد . پس از آن " آریون " به نگهبان به دریا پرید و در آنجا یک دلفین او را بر پشت خود گرفت و به ساحل آورد . از آن زمان در آسمان تابستان صورت فلکی دلفین در نزدیکی صورت فلکی شلیاق ( لیر ) قرار دارد .
منبع : کتاب صورتهای فلکی دکتر اوبلاکر ترجمه بهروز بیضایی
ستاره های دوتایی وچند تایی |
توضیحات |
قدرها |
جدایی زاویه ای |
بعد |
میل |
نام ستاره |
|
0 10 |
62.8" |
|
|
ALPHA |
|
3.5 7 |
46.6" |
|
|
BETA |
|
5 6.1 |
2.6" |
|
|
EPSILON |
|
4 8 |
28.2" |
|
|
ETA |
|
5.2 12.7 |
19" |
18 49 |
32 33 |
NU 2 LYR |
ستاره های متغییر |
طول دوره |
حداقل-حداکثرقدر |
نوع متغییر |
بعد |
میل |
نام ستاره |
|
7.84 9.6 |
LB-ستاره سرخ کربنی |
18 32 |
36 59 |
T LYR |
|
7.8 9.6 |
LB ستاره سرخ کربنی |
18 42 |
36 57 |
HK LYR |
12.91383روز |
3.25 4.36 |
EB |
|
|
BETA |
0.566868 " |
7.06 8.12 |
شلیاقی-RR |
19 25 |
42 47 |
RR LYR |
|
|
|
|
|
|
کهکشانهاو سحابیهاو خوشه ها |
قدر |
اندازه |
نوع |
(دقیقه-ساعت)بعد |
(دقیقه-درجه)میل |
نام جرم |
9 |
2.5' |
سحابی سیاره ای |
18 53 |
33 02 |
M57-NGC6720-ring nebula |
11 |
0.6' |
سحابی سیاره ای |
19 11 |
30 33 |
NGC 6765 |
9.5 |
16' |
خوشه باز |
19 20 |
37 51 |
NGC 6791 |
8.3 |
7.1' |
خوشه کروی |
19 16 |
30 11 |
M56-NGC6779 |
12.8 |
1.5'*1' |
کهکشانlenticular |
18 50 |
26 50 |
NGC 6710 |
1--مشخصات ستارگان (بعد٬ میل٬ قدر٬ رده طیفی)پرنور تر این صورت فلکی
۲-نام وتلفظ ستارگان این صورت فلکی
برای کسب اطلاعات بیشتر به زبان انگلیسی به سایت زیر مراجعه نمایید:
http://www.hawastsoc.org/deepsky/lyr/index.html