یکی از صورتهای فلکی دایرة البروجی در نیمکره شمالی آسمان که در اوائل اسفند ماه به بهترین وضعیت رصدی می رسد.
در ماههای سرد زمستانی صورت فلکی جوزا ( دوپیکر ) را – که ستارگان اصلی پرنورش کاستور ( آلفا جوزا ) ( castor ( راس التوام المقدم یا راس پیکر پیشین)) و پولوکس ( بتا جوزا ( pollux ( راس التوام الموخر یا راس پیکر پسین )) حتی در آسمان شب شهرهای بزرگ نیز جلب توجه می کنند به راحتی می توان یافت . این دو ستاره به یاد برادرانی دو قلو چنین نام گرفته اند .
زمان رسیدن به نصف النهار: 1 اسفند
مساحت:514 درجه مربع
در افسانه ها
برابر افسانه ها " پولوکس " فنا ناپذیر بود ، زیرا او پسر پدر خدایان ، یعنی زئوس بود ؛ ولی کاستور بر عکس پدرش از نوع بشر بود و به همین دلیل جزو فناپذیران به شمار می آمد . هر دو برادر قهرمانان بزرگی بودند و هیچ گاه از یکدیگر جدا نمی شدند . هنگامی که کاستور در نبردی به قتل رسید ، جدایی از برادر برای پولوکس تحمل ناپذیر بود . به خصوص این مساله که کاستور می باید به قلمرو تاریک زیرزمینی مردگان می رفت ، پولوکس را خیلی آزار می داد . به این جهت " پولوکس " از پدرش خواهش کرد که اجازه دهد او هم بمیرد ، تا بتواند به برادر فناپذیرش بپیوندد .
زئوس که تحت تاثیر این عشق برادرانه قرار گرفته بود ، به پولوکس پیشنهاد کرد ، به جای اینکه همیشه نزد خدایان در " المپ " ( Olympus ) زندگی کند ، با کاستور به طور نوبتی یک روز را در قلمرو مردگان و روز دیگر را در المپ به سر آورد . پولوکس بدون مکث و تفکر تصمیم گرفت این پیشنهاد را بپذیرد ، تا دیگر هرگز مجبور به جدایی از کاستور نباشد .
می گویند چندی پس از آن ، زئوس به پاس وحدت و وفاداری دو برادر به یکدیگر آنها را به ستارگانی نورانی در آسمان تبدیل کرد . از آن زمان آنها به شکل صورت فلکی دو پیکر در آسمان زمستان می درخشند و آدمیان را به یاد عشق برادری و رفاقت و دوستی می اندازند .
در افسانه ها آمده است که این دو برادر در سفر دریایی " آرگو " نیز ، که هدفش بازپس گیری پوست طلایی قوچ ( حمل ) بود ، شرکت داشتند . می گویند هنگامی که خطر واژگونی کشتی آنها در طوفان می رفت ، دو برادر دریای کف آلود را آرام کردند . شاید به این خاطر است که می گویند صورت فلکی جوزا برای دریانوردان خوش اقبالی می آورد .
در روم باستان نیز این دو برادر مورد احترام بودند . می گویند دو برادر در سال 490 پیش از میلاد به رومیان کمک کردند تا در جنگ پیروز شوند . در همان روز آنها با لباسی ارغوانی رنگ در رم ظاهر شدند و بر سر یک چشمه به اسبان خود آب دادند . پس از آن ناپدید شدند . مردم رم به منظور سپاسگزاری و قدردانی برای پیروزی در جنگ ، معبد بزرگی به یادبود دو برادر برپا کردند ، که امروزه هنوز هم خرابه های آن بر جاست .
منبع: کتاب صورتهای فلکی دکتر اوبلاکر ترجمه بهروز بیضایی
ستاره های دوتایی وچند تایی |
توضیحات |
قدرها |
جدایی زاویه ای |
بعد |
میل |
نام ستاره |
|
3.5 8 |
6.3 |
|
|
DELTA |
|
4 10 |
7 |
|
|
KAPPA |
|
2.5 3.5 |
1.8 |
|
|
CASTOR |
|
4.5 12 |
3.4 |
|
|
RHO |
|
3.6 10.7 |
9.6 |
|
|
LAMBDA |
|
5.3 11.4 |
21 |
|
|
PI |
ستاره های متغییر |
طول دوره |
حداقل-حداکثرقدر |
نوع متغییر |
بعد |
میل |
نام ستاره |
10.15073روز |
3.62 4.18 |
DCE |
|
|
ZETA |
232.4 " |
3.15 3.9 |
SRA+EA |
|
|
ETA |
105.2 " |
8.2 14.9 |
UGSS+E |
07 55 |
22 00 |
U GEM |
کهکشانهاو سحابیهاو خوشه ها |
قدر |
اندازه |
نوع |
(دقیقه-ساعت)بعد |
(دقیقه-درجه)میل |
نام جرم |
5.1 |
28' |
خوشه باز |
06 08 |
24 19 |
M35-NGC2168 |
8.6 |
5' |
خوشه باز |
06 07 |
24 05 |
NGC 2158 |
6.7 |
7' |
خوشه باز |
06 51 |
23 17 |
NGC 2129 |
10 |
0.7' |
سحابی سیاره ای |
07 29 |
20 54 |
NGC 2392-ESKIMO NEBULA |
13 |
0.9' |
سحابی سیاره ای |
07 25 |
29 28 |
NGC 2371/72 |
10 |
9' |
خوشه باز |
07 16 |
13 46 |
NGC 2355 |
8.3 |
10' |
خوشه باز |
07 38 |
21 33 |
NGC 2420 |
|
50' |
سحابی نشری |
06 16 |
22 46 |
IC 443 |
10 |
7' |
خوشه باز |
06 43 |
26 57 |
NGC 2266 |
11.6 |
2.8'*2' |
کهکشان مارپیچی |
07 08 |
18 46 |
NGC 2339 |
1--مشخصات ستارگان (بعد٬ میل٬ قدر٬ رده طیفی)پرنور تر این صورت فلکی
۲-نام وتلفظ ستارگان این صورت فلکی
برای کسب اطلاعات بیشتر به زبان انگلیسی به سایت زیر مراجعه نمایید:
http://www.hawastsoc.org/deepsky/gem/index.html